Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Bölüm Seminerleri serisinin bir parçası olarak Doğuş Üniversitesi’nde Dr. Öğr. Üyesi Itır Toksöz’ü misafir ediyor. Dr. Toksöz “Uzay Uluslararası İlişkilerin / Uluslararası İlişkiler Uzayın Neresinde?” başlıklı bir konuşma gerçekleştirecek. Detayları aşağıda bulabilirsiniz.
Uzay Uluslararası İlişkilerin / Uluslararası İlişkiler Uzayın Neresinde?
Itır Toksöz (Doğuş Üniversitesi)
5 Haziran 2023 Pazartesi (12.00)
Marmara Üniversitesi Göztepe Yerleşkesi
Siyasal Bilgiler Fakültesi C Binası
Seminer Salonu (5. Kat)
Soğuk Savaş dönemi süpergüçleri SSCB ve ABD dünyamıza uzay teknolojilerini tanıştırmışlardır ve aynı zaman periyodunda pek çok başka bölgesel güç de uzay programları ile ilgilenmeye başlamış ve kendi uzay programlarını başlatmışlardır. Soğuk Savaş sonunda ise, hem yatay hem de dikey olarak uzay teknolojilerinin yayılması olgusundan bahsetmek mümkündür: uzay teknolojileri yalnızca gitgide daha sofistike bir seviyeye ulaşmamış aynı zamanda da uzay teknolojileri ile ilgilenen hem devlet hem özel sektör aktörlerinin sayısı artmış ve bu tip teknolojilerin kullanım alanları da artmış ve yaygınlaşmıştır. 2018 yılının Aralık ayında Türkiye de resmi olarak Türkiye Uzay Ajansını kurmuş ve uzay konusunda amaçları olan ülkeler arasına resmen katılmıştır. Uzay çalışmaları uluslararası ilişkiler alanında gitgide daha çok ilgi gören niş konulardan biridir.
Bir ülkenin uzay kabiliyetleri güvenlikten ekonomiye, sağlıktan eğitime dek bir ülkenin güç unsurlarına farklı katkılar sağlamaktadır. Bu çerçevede uzay politikaları aslında uluslararası ilişkiler disiplini içindeki pek çok konu ile (örneğin füze kalkanı, silahsızlanma, kitle imha silahları, uluslararası işbirliği, güç dengesi politikaları, devlet güvenliği, insani güvenlik, küresel ısınma, çevre politikaları, uluslararası hukuk, uluslararası finans, kolonileşme vb.) ilk başta öyle gözükmese de, az ya da çok yolları kesişmektedir. Farklı uluslararası ilişkiler teorileri uzayı farklı görebilmektedir.Bu perspektiften bakıldığında, alanda yeni yeni filizlenmeye başlayan uzayın bir konu olarak uluslararası ilişkilerin neresinde olduğunu sorgulamamız gerekmektedir.
Diğer yandan ise uzay bilimleri denilince ilk akla gelenler astrofizik, biyoloji, kimya, jeoloji gibi uzayda olanı araştırmaya yönelik temel bilim dalları ile uzaya erişimimizi mümkün kılan çeşitli mühendislik dallarının uygulamalı alanlarıdır. Ancak yavaş yavaş, sosyal bilimlerin de (uzay hukuku, uzay psikolojisi, uzay politikaları) uzay bilimleri çerçevesinde değerlendirilmeseler bile uzay çalışmalarına ışık tutan disiplinler olarak kabul gördüklerini görmekteyiz. Örneğin Strasbourg’da bulunan Uluslararası Uzay Üniversitesi’nin alandaki profesyoneller işçin düzenlediği 2 aylık Uzay Çalışmaları Programının 7 ana departmanı şu şekilde sıralanmıştır: Uzayda insan performansı, uzay uygulamaları, uzay mühendisliği, uzay fiziki bilimleri, uzay yönetimi ve iş dünyası, uzay beşeri bilimleri ve uzay politikaları ve hukuk. Bu çerçevede de uluslararası ilişkiler disiplininin isanlığın uzay serüvenine nasıl katkılarda bulunacağını sorgulamak önem kazanmaktadır.
Bu seminer bu iki sorunun da yanıtını vermek üzere hem uzay politikalarının uluslararası ilişkilerde hangi konular bünyesinde çalışılabileceğini, hem de uluslararası ilişkilerin uzay bilimlerine yapacağı katkıların neler olabileceğini tartışmayı hedeflemektedir. Bir uluslararası ilişkiler akademisyeni olarak bunu yapmaktaki amaç, hem uluslararası ilişkiler disiplininin gitgide çeşitlenen ilgi alanındaki yeni ufukları paylaşmak, hem uluslararası ilişkiler disiplininin disiplinlerarası çalışmalardaki gitgide artan yerini irdelemek hem de karşılıklı olarak uzayın uluslararası ilişkilerde, uluslararası ilişkilerin de uzay çalışmalarındaki yerine ayna tutarak disiplinin, bir anlamda uzayın kendisi gibi gitgide genişleyen sınırlarını tartışmaktır.
Itır Toksöz, Doğuş Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesidir. Aynı zamanda uluslararası bir sivil toplum kuruluşu olan Moon Village Association’ın Türkiye Ulusal Direktörüdür. Marmara Üniversitesi Fransızca Kamu Yönetimi Bölümünden lisans derecesini aldıktan sonra Uluslararası İlişkiler üzerine Universite Paris I –Pantheon-Sorbonne’dan DEA ve Northeastern Üniversitesi’nden doktora derecelerini almıştır. Halen görev yaptığı Doğuş Üniversitesi dışında Northeastern Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Silahlı Kuvvetler Akademisi, L.N. Gumilyov Eurasian National University (Kazakistan), Yeditepe Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi gibi kurumlarda da dersler vermiştir. Akademik çalışmaları ağırlıklı olarak uluslararası güvenlik, bilim teknoloji ve uluslararası ilişkiler (özellikle uzay politikaları), sanat ve uluslararası ilişkiler ve barış çalışmaları üzerinedir. Kendisi 2010-2016 yılları arasında International Peace Studies Association (IPRA) Security and Disarmament Komisyonu eş-başkanı, 2012-2017 arasında European Peace Studies Association (EuPRA) Başkanı, ayrıca 2015-2019 yıllar arasında Doğuş Üniversitesi’de Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır.
